सध्या जगभरात इंटरनेटचे युग आहे, आणि लोकांना वेगवान आणि विश्वासार्ह इंटरनेट सेवा आवश्यक आहे. भारतात सध्या 4G आणि 5G इंटरनेट सेवा मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध आहेत, ज्यामुळे देशातील डिजिटल क्रांतीला वेग मिळाला आहे. मात्र, आता भारताने 6G इंटरनेटकडे आपली नजर वळवली आहे, आणि देश या दिशेने जलद पावले टाकत आहे. याचे एक मोठे उदाहरण म्हणजे 15 ते 24 ऑक्टोबर 2024 दरम्यान दिल्लीत होणारी वर्ल्ड टेलिकम्युनिकेशन स्टँडर्डाइजेशन असेंब्ली (WTSA).
WTSA: जागतिक प्रतिनिधींचा मंच
वर्ल्ड टेलिकम्युनिकेशन स्टँडर्डाइजेशन असेंब्ली (WTSA) ही एक आंतरराष्ट्रीय घटना आहे, ज्यामध्ये 190 देशांतील प्रतिनिधी सहभागी होणार आहेत. भारतासारख्या मोठ्या आणि विकासशील देशासाठी हे एक महत्त्वाचे व्यासपीठ ठरू शकते. या कार्यक्रमात प्रतिनिधी 6G, आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI), आणि बिग डेटा यांसारख्या आधुनिक तंत्रज्ञानांवर चर्चा करतील. WTSA हा मंच म्हणजे जगभरातील तांत्रिक मानके ठरवण्यासाठी तसेच या क्षेत्रातील विकासासाठी एक महत्वाचा टप्पा आहे.
हे कार्यक्रम आशियात पहिल्यांदाच आयोजित होत आहे, आणि त्यामुळे भारताच्या तांत्रिक क्षमतेची आंतरराष्ट्रीय पातळीवर मोठ्या प्रमाणावर ओळख होण्याची संधी आहे. बिझनेस स्टँडर्डच्या अहवालानुसार, भारताने ग्लोबल पेटंट फाइलिंगमध्ये पहिल्या सहा देशांमध्ये आपले स्थान निर्माण केले आहे, हे देखील देशाच्या तंत्रज्ञानातील प्रगतीचे मोठे उदाहरण आहे.
4G, 5G आणि 6G: इंटरनेटचा प्रवास
आजच्या घडीला, भारतात 4G आणि 5G इंटरनेट सेवा मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध आहेत. 4G नेटवर्कने देशातील इंटरनेट क्रांतीला मोठे बळ दिले, ज्यामुळे देशभरात इंटरनेटचा प्रसार मोठ्या प्रमाणात झाला. त्यानंतर आलेल्या 5G तंत्रज्ञानाने इंटरनेटचा वेग आणि क्षमतांमध्ये क्रांतिकारी बदल घडवला. 5G च्या साहाय्याने उद्योग, शिक्षण, आरोग्य, आणि इतर क्षेत्रांमध्ये विविध सुधारणा झाल्या आहेत. मात्र, देशात 6G तंत्रज्ञान अद्याप उपलब्ध नाही.
6G ही पुढील पिढीचे मोबाइल नेटवर्क टेक्नॉलॉजी आहे. तज्ञांच्या मते, 6G हे 5G पेक्षा कितीतरी पटीने अधिक वेगवान आणि विश्वासार्ह असेल. त्याच्या साहाय्याने इंटरनेटवरून कार्य करणे अधिक जलद आणि सोपे होईल. यामध्ये आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स, इंटरनेट ऑफ थिंग्स (IoT) आणि इतर अत्याधुनिक तंत्रज्ञानांचा अधिक प्रभावी वापर होईल.
भारताचे जागतिक नेतृत्व
WTSA या कार्यक्रमाच्या आयोजनामुळे भारताला जागतिक तांत्रिक चर्चेत महत्त्वाची भूमिका घेण्याची संधी मिळेल. इंटरनॅशनल टेलिकम्युनिकेशन युनियन (ITU) या संयुक्त राष्ट्रसंघाच्या एजन्सीद्वारे या कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात येत आहे. ITU चे उद्दिष्ट म्हणजे इन्फॉर्मेशन आणि कम्युनिकेशन टेक्नॉलॉजीच्या विकासाला आणि वापराला प्रोत्साहन देणे. या कार्यक्रमाच्या माध्यमातून भारताला 6G साठी आवश्यक असलेल्या मानकांवर चर्चा करण्याची आणि इतर देशांशी सहकार्य करून जागतिक तांत्रिक मानके विकसित करण्याची संधी मिळणार आहे.
भारतासाठी हा एक मोठा टप्पा असणार आहे, कारण 6G तंत्रज्ञानाच्या दिशेने देशाची वाटचाल केवळ तांत्रिक प्रगतीचे सूचक नाही तर जागतिक स्तरावर तांत्रिक नेतृत्वाचे देखील निदर्शक आहे. या कार्यक्रमाद्वारे भारताने आपल्या वैज्ञानिक आणि तांत्रिक कौशल्याचे प्रदर्शन करून इतर देशांसमोर आपले स्थान पक्के केले आहे.
भारताचे 6G तंत्रज्ञानाच्या दिशेने केलेले पाऊल हे देशाच्या डिजिटल भविष्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. WTSA च्या माध्यमातून भारताला आंतरराष्ट्रीय तांत्रिक चर्चेत महत्त्वाची भूमिका निभावण्याची आणि जागतिक तांत्रिक मानकांवर आपला ठसा उमटवण्याची संधी मिळणार आहे. 6G तंत्रज्ञान केवळ देशाच्या विकासासाठीच नाही तर जागतिक तांत्रिक नकाशावर भारताचे स्थान अधिक मजबुती देण्यासाठी एक क्रांतिकारी पाऊल ठरणार आहे. WTSA सारख्या आंतरराष्ट्रीय कार्यक्रमाचे आयोजन भारतात होणे म्हणजे देशाच्या तांत्रिक क्षमतेचे आणि जागतिक तांत्रिक नेतृत्वाचे प्रतीक आहे.
